Sinds een aantal jaar is er een nieuwe uitheemse rupsensoort aan een opmars in Nederland begonnen. Was het eerst de processierups die Nederland bestormde, nu is het de Glyphodes perspectalis / Diaphania perspectalis, laten we zeggen de (Japanse) Buxusrups of Buxusmot. In Baden-Württemberg (Duitsland) werd al in april 2007 deze soort geconstateerd langs de Rijn. Het lijkt erop dat de rups de rivier stroomafwaarts volgt.
De Buxus-mot is een niet zo’n grote zwart/witte vlinder, met een spanwijdte van een 3 tot 4 cm en leeft ook op buxus. Waarschijnlijk is deze soort al eerder via import van Buxusplanten naar Nederland gekomen.
*** Blijf op de hoogte : voor de verzorging van uw Buxus via onze Buxus Advies Brief.
Aanmelden kan via de invulbox rechts bovenaan ***
 |
 |
 |
De rupsen leven in spinsels,vaak in groepjes bijeen. Zij hebben een zwarte kop en fel groen/geel lichaam, met daar enkele witte en zwarte banden, zwarte wratten en een stekelachtige beharing. Als ze ouder worden wordt de kop helemaal zwart. Wanneer eenmaal volwassen is de rups erg actief en zal ze gaan verpoppen. Na een maand verschijnen de vlinders en worden eitjes gelegd. Deze eitjes zullen in het voorjaar uitkomen.
HOE WEET U DAT UW BUXUS LAST HEEFT VAN DE BUXUSRUPS OF BUXUSMOT?
De eerste tekenen zijn een droge dorre plekken ik uw Buxus.
 |
 |
 |
Op de linker foto (boven) zit het in toevallig dicht bij de grond waarbij men zou vermoeden dat de oorzaak een hond of kat zou zijn, maar nader onderzoek geeft meer aanwijzingen.
 |
 |
 |
In bovenstaande serie links ziet u hoe Piet de Buxus flink openwerkt om diep in de plant te kijken, daar treft u de spinsels, uitwerpselen en de wormen vaak het eerst aan. Zijn advies is dat als u vermoedt dat er bij u in de buurt Buxusmot/rups heerst dat u op deze wijze een oogje in het zeil houdt. Zo voorkomt u erger.
Wanneer nader bekeken toont het gebladerte “krullen” of zoals Piet het noemt bladskelet. Dit is een duidelijke aanwijzing dat er Buxusmot/rups in uw Buxus aanwezig zijn.
Uitwerpselen van de rups grijze bolletjes, verse bolletjes kunnen groen zijn.
HOE HERKENT U DE RUPS?
De Rupsen hebben een zwarte kop en fel groen/geel lichaam, met daar enkele witte en zwarte banden, zwarte wratten en een stekelachtige beharing. Als ze ouder worden wordt de kop helemaal zwart. De afmetingen die wij hebben gezien varieerden tussen een 2 en 4 cm in lengte zoals u op de foto’s ziet vallen ze in het gebladerte totaal niet op.
 |
 |
 |
Omdat de rups zo onopvallend is door zijn ultieme schutkleuren is het bladskelet dat de rups creëert de echte aanwijzing die u zekerheid geeft als u de rups of mot niet direct kunt vinden.
Als de rupsen klein zijn schrapen ze het bladgroen eraf.
 |
 |
 |
Het bladskelet ontstaat doordat de rups zich letterlijk door het gebladerte van uw Buxus heen vreet. Hij zal het niet nalaten hem dan ook volledig leeg te vreten. Opvallend is de schade die ze in korte tijd maken aan de Buxus. Zo tonen de volgende beelden de schade die de Buxusmot/rups aanricht in een periode van enkele weken aldus de eigenaar.
 |
 |
 |
 |
 |
 |
Hier hebben we enkel het advies kunnen geven, de Buxusbollen in te pakken stevig af te dichten alvorens ze uit te spitten en dan direct bij de gemeente reiniging aan te bieden. Opmerkelijk was dat het hier om een viertal Buxusbollen ging waarvan drie direct naast elkaar geplant
stonden. Één Buxus was volledig vergaan, door en door aangetast en de Buxus ernaast was inmiddels ook duidelijk aangetast en in vergevorderd stadium van de rups invasie, was daar de derde die nog lang niet aangevreten en vervuild was als de twee naburige Buxus. Dan was er nog de vierde die aan de andere zijde van het terras stond, hoewel flink aangetast maar ook zeker nog niet zover als de eerste of de tweede of zelfs de derde.
Bestrijdingsmogelijkheden voor particuliere tuineigenaren
Verwijder zoveel mogelijk grote rupsen en poppen met de hand en knip de spinsels eruit. Een zwaar aangetaste struik kan men het beste volledig verwijderen of zo laag mogelijk afknippen. Voer de afgeknipte takken en verwijderde struiken daarna in een afgesloten zak of container af.
 |
 |
 |
Omdat zich meerdere generaties in een jaar kunnen ontwikkelen, nemen zonder bestrijdingsmaatregelen de aantallen rupsen in de loop van de zomer sterk toe. Controleer de buxus daarom al in het voorjaar op rupsen en begin zonodig direct met bestrijding. De rupsen zijn het meest kwetsbaar en gevoelig voor bestrijding, richt u daarom op bestrijding van de rups. Blijf daarom regelmatig controleren omdat herbesmetting vanuit de omgeving het hele groeiseizoen kan plaatsvinden. Ook de daarop volgende jaren kan weer opnieuw besmetting vanuit de omgeving plaatsvinden.
Behandeling met gewasbeschermingsmiddel
Er zijn 2 typen middelen.
1)Biologisch bacteriemiddel op basis van Bacillus Thuringiensis(BT), dit kunt u zowel preventief als curatief inzetten.
Dit middel oplossen in water en op het blad spuiten.Wanneer de rups van de bespoten bladeren eet, wordt de bacterie in de maag giftig. Binnen 1 uur stopt de rups met eten, 24 uur later is de rups dood. Is 100% veilig voor mens en dier. Doodt alleen rupsen en is bijenvriendelijk. Tip ook uw buren als u in een gebied woont waar de rups actief is. Gezamenlijk is het makkelijker te bestrijden. Dit is het beste middel, de temperatuur moet wel minimaal 15 graden zijn, dan is de rups actief genoeg om voldoende blad op te eten.
Verdroogde rups doordat de rups blad met de Bacillus Thuringiensis-bacterie heeft opgegeten.
April 2020: Eindelijk de biologische bacterie is ook in Nederland voor de particulier beschikbaar.
Rupsvrij van Ecostyle is beschikbaar in 2 verpakkingen.
kleinste verpakking : 3*2,5 gram dat is voldoende voor 10 liter spuitvloeistof voor behandeling van 100 m2
grotere verpakking : 25 gram dat is voldoende voor 30 liter spuitvloeistof of een deel ervan er zit een maatschepje bij.
hiermee kan +/- 300 m2 aan Buxus behandeld worden.
Verschil/overeenkomst Rupsvrij met Xentari.
Rupsvrij is toegelaten in Nederland voor de consument.
Xentari niet dat is bijvoorbeeld wel toegelaten in Duitsland en andere europese landen.
Werking is hetzelfde dosering alleen niet. Omgerekend naar de hoeveelheid spuitvloeistof dat je er mee kan aanmaken is Rupsvrij voordeliger per m2 dan Xentari.
2)De contactmiddelen. Het betreft middelen die zijn gebaseerd op de werkzame stoffen piperonylbutoxide en pyrethrinen, zoals Luxan Pyrethrum vloeibaar of Compo Karate geconcentreerd. Decis en Spruzit werken ook.
Zorg ervoor dat de rupsen met de bespuiting goed worden geraakt. Herhaal de bespuiting een of twee keer, steeds na ca. 10 dagen. Dit is nodig, omdat bij een bespuiting meestal niet alle rupsen worden geraakt. Bovendien werken de middelen alleen goed tegen jonge rupsen; oudere rupsen, poppen en eitjes worden hiermee onvoldoende bestreden.
Deze manier van bestrijden is alleen aan te raden als het in het voorjaar te koud is voor de biologische bacterie. Onder de 15 graden werkt het bacteriemiddel niet. De rups is dan meestal nog vrij klein en eet weinig. U kunt dan zelfs overwegen nog even te wachten met een bestrijding.
Onjuiste berichtgeving relatie mezensterfte en gebruik chemische contactmiddelen ter bestrijding van de rups.
In 2018 en 2019 is er regelmatig in het nieuws gekomen dat er mogelijk een verband is tussen mezensterfte en de chemische bestrijding van de Buxusrups. Onderzoek eind 2019 heeft uitgewezen dat mezensterfte niet direct te wijten is aan gif ter bestrijding van de buxusmotrups. Waarschijnlijker is dat de vogels doodgaan van de honger, omdat veel insecten worden vergiftigd. Verrassend: een deel van de gevonden gifstoffen komt uit met anti-vlooienmiddel behandelde honden- en kattenharen.
meer lezen:
–onderzoek van CLM
–artikel van de vogelbescherming n.a.v. onderzoek
Algemeen
Controleer regelmatig of er nog (nieuwe) rupsen worden aangetroffen. Tegen het eind van de zomer kunnen alle stadia tegelijkertijd in de buxus gevonden worden.
Volg bij toepassing van gewasbeschermingsmiddelen altijd de aanwijzingen van de fabrikant.
Motten signaleren en wegvangen
Woont u in een gebied waar de rups niet zit dan is het handig om een feromoonval ter signalering op de hangen. Als u dan toch een mot gevangen heeft dan kunt u er vanuit gaan dat er ook eitjes gelegd zijn waar over een paar weken rupsen uit kunnen komen.
In de signaleringsval zit bovenin een lokstof dat de mannetjes aantrekt. Door de mannetjes weg te vangen worden er minder vrouwtjes bevrucht zodat de plaagdruk minder wordt.
De val met lokstof is eventueel online te bestellen of af te halen op de kwekerij. Handleiding zit erbij.
>>>link naar webwinkel feromoonval met lokstof
Aanvulling
- Vogels (o.a. kwikstaartjes en koolmezen) , Japanse eenden en kippen hebben zich de laatste tijd gemeld als natuurlijke vijand en eten de rupsen graag op. Een natuurlijke tuin kan dus voor een natuurlijk evenwicht zorgen. Een vogel die in uw tuin een nest heeft kan wel 500! rupsen per dag eten.
- Lavameel een aantal keren per jaar over de Buxus strooien/blazen zorgt ervoor dat de Buxus minder aantrekkelijk zijn voor de motten om er eitjes in te leggen. Bij regelmatig toepassen wordt het blad te hard voor de rups en stopt die met eten.
- Regelmatig (1x per maand vanaf mei t/m september) u Buxus inspuiten met Health Mix bladmeststof maakt uw Buxus ook minder aantrekkelijk voor de mot om zijn eitjes erin af te zetten.
Van mevr. Jansen een tip ontvangen:
Kleine tip van mij! Ik heb succes geboekt met mottenballen. Ik deze in kleine struiken gedaan en toen kwamen de rupsen in no-time naar boven in een soort van vluchtgedrag. Hierna nam ik de stofzuiger en zoog hiermee het “tuig” op en bleef dit dagelijks/wekelijks herhalen. Daarna de stofzuigerzak verbrand.
P.S. E.e.a. Werkt nog beter als je de buxus in een grote plastic zak verpakt en afsluit bij de stam.
Van heer van Batenburg de volgende tip ontvangen:
Ik gebruik zelf af en toe de hoge druk spuit om eitjes en kleine rupsjes te verwijderen.
Daarna snoeien en evt bespuiten.
TIP VAN PIET:
- Wilt u zekerheid? Stuurt u dan meerdere foto’s van uw probleem, in hoge resolutie, naar Piet hij kan u van goed advies voorzien.
Reactie van een particuliere klant uit Gorinchem:
‘Als je de rupsjes op tijd ziet is het goed te bestrijden; zodra ik ze zie bestrijd ik ze en zijn ze weg. Ik heb een keer aan het begin van het jaar bestreden en 3 weken terug. Al mijn Buxus staan er nog goed bij. Ik blijf wel goed opletten’
*** Blijf op de hoogte : voor de verzorging van uw Buxus via onze Buxus Advies Brief.
Aanmelden kan via de invulbox rechts bovenaan ***
